هر شخصی که قصد دارد به یادگیری موسیقی بپردازد، بعد از فهمیدن علاقه ی خود و پیدا کردن یک آموزشگاه موسیقی استاندارد، از خود می پرسد که اکنون چه برند سازی را برای نوازندگی باید خریداری کنم؟ کدام ساز خوب و با کیفیت است و ارزش خرید دارد؟ اینها سوالاتیست که در ابتدای راه آموزش و فراگیری موسیقی برای همه هنرجویان پیش میآید. یکی از این سازها، ساز گیتار است که دارای برند و مدلهای متفاوتی بوده و هنرجور را سردر گم میکند که کدام یک از آنها را باید تهیه کند. البته که خرید یک ساز خوب و با کیفیت در ابتدای یادگیری بسیار اهمیت دارد؛ چون جنس صدای خوب و با کیفیت بالا برای هنرجو ایجاد انگیزه می کند و بر هنرجو تاثیر قابل توجهی دارد. پس در هنگام خرید ساز دقت و توجه را داشته باشید تا بهترین و مناسبترین ساز را تهیه کنید. در ادامه نکات کلیدی در هنگام خرید ساز گیتار را به شما خواهیم گفت.
نکات مهم در هنگام خرید ساز گیتار
گیتار یک ساز زهی ۶ سیم است که تولید صدا در آن با لرزش سیم توسط نوازندگی با انگشت یا با پیک انجام میشود. گیتار دارای مدل های مختلفی است که در سبک های متفاوت و مختلف از موسیقی هرکدام نقشی اساسی بازی می کنند. گیتار در کل به دو دستهی اصلی گیتار آکوستیک (بدون برق) و گیتارالکتریک (برقی) تقسیم میشود و هر کدام خود دارای مدل های مختلفی هستند. ساختار کلی همهی گیتارها تا حد زیادی شبیه به یکدیگر است و هر کدام از آنها اختلاف های جزئی با یکدیگر دارند. در ادامه نکات کلیدی برای خرید گیتار را خواهیم گفت.
۱. بودجه درنظر گرفته شده
اولین پارامتر، مقدار بودجهای است که برای خرید ساز گیتار کنار درنظر گرفته اید. عموم مردم تصور میکنند که در ابتدای یادگیری باید سازی معمولی و ارزان تهیه کرد؛ ولی این یک باور اشتباه است. زیرا نوازندگی با گیتاری که کیفیت و جنس مناسبی ندارد انگیزه نوازنده برای ادامه کار را کم میکند. پس بهتر است کمی بیشتر هزینه کنید و سازی تهیه کنید که از نواختن آن لذت ببرید.
۲. جنس چوب صفحه رویی و کاسه گیتار
اولین المان ظاهری و فنی که در انتخاب و خرید ساز گیتار موثر است جنس صدای گیتار می باشد که یکی از وابسته به جنس چوب صفحه رویی و کلاف های کناری گیتار است. انتخاب جنس صدا به سلیقهی شخصی بستگی دارد و اگر نوازنده قرار باشد از تکنیک های فینگر استایل (استفاده از انگشت برای نوازندگی) استفاده کند بهتر است جنس چوبی را انتخاب کند که با کمترین ضربهها پاسخی مناسب دریافت کند. در مقابل این چوبها چوبهایی هستند که برای اجرا به نیروی بیشتری احتیاج دارند و برای افرادی که از روش پیک استایل (استفاده از پیک برای ضربه زدن) استفاده میکنند مناسب است.
۳. صدا و جنس سیمهای ساز
گیتار ۶ سیم دارد که با انگشت گذاری روی این شش سیم ۷۲ نت (۴ اکتاو کامل) محدوده صدایی برای نوازندگی در اختیار داشت. صدای تمام این نتها باید بدون نویز و گز و کاملا شفاف باشد. برای تست سیمهای گیتار و صدای آن باید به تک تک سیمها ضربه بزنید، هرکدام از این سیمها به تنهایی باید صدای شفاف و بدون گز تولید کنند. همچنین اکشن ساز (فاصلهی سیمها) از صفحه نباید خیلی زیاد باشد.
سیمهای ساز گیتار (کلاسیک و فلامنکو) در دو نوع نایلونی و فلزی وجود دارند که گیتارهای سیم نایلونی درد بیشتر اما سوزش کمتری را در انگشتان ایجاد میکنند و برای افراد مبتدی بهتر است. گیتارهای سیم نایلونی در سبکهای پاپ، فلامنکو و کلاسیک استفاده میشود؛ به همین دلیل به این نوع گیتار، گیتار کلاسیک یا فلامنکو (اسپانیش) هم میگویند.
گیتارهای با سیم فلزی دارای صدایی شفاف تر و زنگدار هستند و اصولا گیتارهایی هستند که در تمامی سبکهای موسیقی مثل فولک یا همان موسیقی محلی، بلوز، راک، جاز، کانتری و … قابل استفاده اند. پس در انتخاب گیتار با سیم نایلونی یا فلزی باید سلیقه خود در نوع صدا و سبک مورد علاقه را در نظر بگیرید.
۴. توجه به دسته گیتار
دستهی گیتار باید صاف و بدون هیچ ترک، انحنا و یا تاب خوردگی باشد. شما باید ساز را از زوایای مختلف دید بررسی کنید تا مطمئن شوید که دسته گیتار کاملا صاف و بدون تاب است. حتی کوچکترین انحنا یا ترک را جدی بگیرید، زیرا در آینده بر صدای گیتار تاثیر منفی میگذارد.
در گیتارهای دست ساز دقت کنید که پشت دسته گیتار نباید بیش از حد گرد باشد، زیرا گرد بودن بیش از حد پشت دسته، کف دست نوازنده را اذیت میکند و نوازنده را در نوازندگی دچار مشکل میکند. علاوه بر این نکات دقت کنید که محل اتصال دسته به بدنهی گیتار باید فاقد هرگونه ترک (حتی ترک کوچک) باشد.
۵. گوشی های کوک
قسمت بالایی دسته که گوشی های کوک (machine head) در آن واقع شده و باید صاف و کاملا صیقل و عاری از هر گونه خوردگی باشد. همچنین برای چک کردن کیفیت گوشیهای کوک میتوانید تک تک گوشیها را خیلی کم به راست و چپ بچرخانید و مطمئن شوید که گوشیها شل و یا خیلی سفت نباشند. گوشیها باید محکم و با کیفیت باشند. زیرا این گوشیها به طور مداوم برای کوک کردن ساز در حال چرخش هستند پس باید کیفیت مطلوبی داشته باشند.
۶. فِرتها
اگر به دستهی گیتار دقت کنید، میله هایی عمودی را خواهید دید که وظیفهی پرده بندی نت ها به فواصل مشخص را بر عهده دارند. فرت ها باید کاملا بر دسته گیتار عمود باشند تا فواصل هارمونیک نتها رعایت شود. سپس برای کنترل فرتهای گیتار میتوانید با تک تک فرتها نوازندگی کنید؛ صدای حاصله باید شفاف و بدون گِز باشد.
۷.شیطانک گیتار (Nut)
تشیطانک محل عبور سیمها برای رسیدن به گوشی کوک است؛ تیغه باید بدون خراش و شکستگی باشد و کاملا به دستهی ساز چسبیده باشد.
۸. پل گیتار (Bridge) یا خرک
روی بدنهی گیتار در نزدیکی قسمت انتهایی کاسه، یک پلِ چوبی برای نگه داشتن سیمها وجود دارد که به آن خرک میگویند. پل باید کاملا صاف و چسبیده بر بدنه گیتار باشد تا صدای حاصله از ساز شفاف و تمیز باشد.
۹. تیغه روی خرک گیتار
تیغه روی خرک میتواند از جنس استخوان یا پلاستیک باشد. اگر میخواهید گیتار صدای بهتری بدهد لازم است که تیغه از جنس استخوان باشد، ام تیغههای پلاستیکی هم مناسب و قابل قبول هستند. اگر در هنگام نوازندگی، نت ها گزدار بود احتمالا تیغه از جنس و کیفیت بالایی برخوردار نیست.
همچنین ارتفاع خرک نباید خیلی زیاد باشد؛ زیرا ارتفاع زیاد خرک باعث میشود که اکشن بین سیم و فرت بورد گیتار زیاد شود و نوازنده را خسته کند.
۱۰. بدنه ساز
بدنه گیتار و به ویژه محلهای اتصال قسمتهای مختلف به یکدیگر، باید صاف و صیقل و بدون ترک خوردگی یا برآمدگی باشد. ساز را از زوایای دید مختلف مورد توجه قرار دهید و مطمئن شوید که فاقد از هر گونه ترک و برآمدگی است.
سخن پایانی
در این مقاله نکات و توصیههایی برای خرید گیتار گفته شد. قابل ذکر است که هر هنرجو قبل از اینکه به سراغ خرید ساز برود قطعا باید با استاد یا مربی موسیقی خود مشورت کند تا مربی با توجه به بودجه، نحوهی کار، آموزش و دیگر شرایط هنرجو او را برای خرید یک ساز خوب راهنمایی کند. برای اخذ مشاوره بیشتر و راهنمایی بیشتر می توانید به صفحه مشاوره خرید ساز مراجعه کنید یا با کارشناسان ما تماس بگیرید. همچنین برای آگاهی از قیمت گیتار می توانید به ویترین گیتار در سازباز مراجعه کنید.