بسیار اتفاق افتاده که سیم گیتار شما غیر قابل استفاده و کهنه شده باشد؛ و یا هنگام نوازندگی به شکل ناگهانی و غیر منطقی پاره شده باشد. این دقیقا زمانیست که ساز شما با زبان بی زبانی اعلام میکند : من به سیم جدید نیاز دارم! تقریبا از هر ۱۰ گیتاریست تنها ۲ یا سه نفر هستند که به تنهایی می‌توانند سیم ساز خود را تعویض کنند و نکات مهم و اصلی را هنگام تعویض سیم گیتار رعایت کنند. در این مقاله می‌خواهیم به شما کمک کنیم تا تعویض سیم گیتار را به سادگی آموزش ببینید و بتوانید از این به بعد اگر سیم ساز شما نیاز به تعویض داشت، بدون اینکه وابسته ی استاد و یا سازگر باشید، ساز خود را تعمیر کنید. در صورت نیاز به مشاوره ی بیشتر و یا انجام تعمیرات سنگین تر میتوانید از طریق شماره تماس های داخل وبسایت با کارشناسان مجموعه ی سازباز در تماس باشید.
برای تعویض سیم گیتار چه کارهایی را باید انجام دهیم؟
آماده سازی گوشی های کوک
اولین کاری که برای تعویض سیم‌ها باید انجام دهید این است که هر سیم را کامل از بدنه ی ساز جدا کنید. ابتدا با سیم ششم که ضخیم ترین سیم گیتار می‌باشد شروع کنید. گوشی کوک مخصوص سیم ششم را تا جایی که امکان دارد بچرخانید تا سیم کاملا شل شود. سپس از قسمت سر دسته ی گیتار، سیم را از داخل گوشی کوک کاملا جدا کنید. در نظر داشته باشید که حتما هر سیم را به شکل کامل از ساز جدا کنید. پس در ابتدای کار سیم ششم را کامل از قسمت دسته جدا کنید. سیم ششم بیشترین میزان فشار را بر روی دسته ی ساز اعمال میکند و اگر به Nut و Bridge به درستی تنظیم نشده باشند، ممنکن است تقسیم فشار به شکل مساوی از طرف سیم‌ها بر روی صفحه ی انگشت گذاری اعمال نگردد. به همین دلیل ابتدا سیم ششم را باز کرده تا در صورتی که فشار اضافه بر روی ساز است، به این شکل بر طرف گردد.
جداسازی از خرک
پس آنکه سیم ششم را از قسمت گوشی های کوک و سردسته جدا کردید، از قسمت خرک و پل ساز، گره ی سیم را باز کرده و در نهایت سیم را کامل از ساز جدا میکنید. در این مرحله پس از جدا سازی سیم ششم، باید سیم اول از پایین را مانند آنچه در بالا و در این پاراگراف ذکر شده انجام دهید. به همین شکل ابتدا سیم ششم، سپس سیم یک، سیم پنجم، سیم دوم، سیم چهارم و در نهایت سیم سوم را باز کنید و مانند آنچه برای سیم ششم عمل کردید، سیم‌ها را از خرک جدا کنید تا گیتار به شکل کامل از سیم‌ها جدا شود.
تمیزکاری دسته
حال که سیم های گیتار کامل از دسته ی ساز جدا شده اند، نیاز است تا قبل از قراردادن سیم های نو بر روی ساز، فرت برد گیتار نیاز به رسیدگی دارد. در این مرحله شما با یک صفحه ی چوبی سروکار دارید که چندین ماه است دستان شما با هر حالتی بر روی آن قرار گرفته و هیچگاه تمیز نشده است! تعریق انگشتان و دست، رسوب چربی های پوست و … همگی بر روی دسته ی گیتار به اندازه ی غیر قابل باوری وجود دارد! پس قبل از انجام هر کاری پس از جداسازی سیم ها، با استفاده از یک پارچه و یک مسواک خشک، دسته ی گیتار را تمیز کنید. در نزدیکی فرت های فلزی، این حجم از کثیفی بیشتر می‌باشد. پس ابتدا با استفاده از یک مسواک و یا فرچه نه خیلی محکم و نه خیلی آرام، فرت بورد گیتار را تمیز کنید. ترجیحا مسواک و پارچه بدون رطوبت باشند اما اگر حجم جرم و لایه های چربی بر روی فرت بورد اگر بیش از حد بود میتواند مقداری از الکل استفاده نمایید؛ به شرطی که بلافاصله پس از شستشو، محل الکلی را با استفاده از یک دستمال کاملا خشک پاک کنید تا رطوبت الکل به داخل چوب نفوذ نکند.
روغن کاری دسته ساز
پس از شستشو و تمیز شدن فرت بورد از جرم و رسوبات، بر اساس نوع فرت بورد شما میتوانید دسته ی ساز خود را روغن کاری کنید. زدن روغن به فرت بورد باعث افزایش عمر مفید، جلا و زیبایی دسته ی ساز، نرمی و سهولت در نوازندگی و دوام و مقاومت چوب در دراز مدت می‌شود. استفاده از روغن لیمو، روغن گردو، روغن بادام برای زیبایی و دوام ساز بسیار توصیه می‌شود. سعی کنید از هنگامی که سیم‌ها را باز میکنید تا زمانی که روغن جذب می‌شود و شروع به بستن سیم‌ها میکنید نهایتا یک الی دو ساعت زمان گذشته باشد و بیش از حد ساز را بدون سیم رها نکنید. بگذارید پس از زدن روغن بر روی دسته ی ساز، روغن یک ساعت بر روی دسته ی ساز بماند تا فرت بورد بتواند آن را جذب کند. پس از گذشت زمان با استفاده از یک دستمال خشک تمامی روغن را از روی دسته ساز پاک کنید تا هنگام بستن سیم، روغن بر روی فرت‌ها نباشد و به سیم‌ها نچسبد.
بستن سیم ها
به همان ترتیبی که سیم‌ها را باز کردید، شروع به بستن سیم‌ها کنید. ابتدا از قسمت خرک سیم‌ها را مانند شکل زیر سیم را گره بزنید و سعی کنید بیش از دو یا سه دور سیم را روی خرک نچرخانید. سپس سیم را یک دور از داخل سوراخ ایجاد شده بر روی گوشی کوک رد کنید. سیم را نگه داشته و با استفاده از هندل گوشی های کوک را بچرخانید تا سیم محکم شود. در حین انجام این کار دقت کنید تا سیم گیتار به درستی بر روی شیطانک یا همان Nut قرار گرفته باشد.
بیشتر بخوانید : شناخت لوازم جانبی گیتار
نکات اضافی
- بعد از تعویض سیم گیتار (بسته به کیفیت سیم و میزان استفاده ی شما از ساز) عموما تا یک هفته به راحتی از کوک خارج می‌شود. پس نگران نباشید و تا یک هفته پس از هر چند دقیقه نوازندگی گیتار را دوباره کوک کنید تا سیم‌ها به میزان کشش و فشار عادت کنند.
- قسمت های اضافی سیم را حدالامکان کامل از بیخ نبرید. بگذارید مقداری سیم اضافه بماند تا در صورت پاره شدن ناگهانی، بتوانید دوباره سیم را بر روی گیتار ببندید تا سیم جدید تهیه کنید.
- بسته به میزان استفاده ی شما از ساز، سعی کنید میانگین هر ۴ الی ۵ ماه یکبار سیم‌ها را تعویض کنید تا همیشه هم صدای نرم و خوبی داشته باشید هم زود به زود روغن به دسته ی گیتار برسانید.
- قبل از بستن سیم ها، حتما پیچ هایی که گوشی های کوک را نگه میدارند را چک کنید و در صورت شل بودن، آنها را محکم کنید.