بهترین ساز برای شروع موسیقی

امروزه یکی از مشکلات علاقه مندان به یادگیری ساز و موسیقی انتخاب ساز برای شروع می باشد و کدام ساز مناسب است؟ این موضوع به دلیل تنوع زیاد موجود در سازهای موسیقی در ایران و جهان است.
عوامل موثر بسیاری برای انتخاب ساز وجود دارد که توسط کارشناسان و اساتید موسیقی مورد بررسی قرار میگیرد. انتخاب ساز مناسب برای هر فرد تأثیر مهمی در موفقیت آن فرد محسوب می‌شود. به همین دلیل لازم است که مناسب ترین ساز را برای خودتان انتخاب کنید. در این مقاله اِلِمان های مهم در انتخاب ساز را بررسی می کنیم.

۱. سن فرد علاقمند به موسیقی

۲ تا ۸ سال: براساس نتایج تحقیقات انجام شده، ذهن کودکان از سنین کم قدرت درک ریتم‌ های موسیقی را دارد. امروزه کلاس ‌های آموزش موسیقی کودک (ارف) با روش ‌های جدید برای کودکان ۲ تا ۸ سال برگزار می‌گردد. در این دوره ها کودکان را با شعر، بازی، داستان و … با دنیای موسیقی آشنا می‌ کنند. این کلاس ‌های موسیقی ورود به حرفه سازهای تخصصی را برای سنین بالاتر بسیار راحت می ‌کند. قبل از انتخاب ساز باید توجه داشته باشید که از چه سنی می خواهد موسیقی را شروع کند. برای کودکان ۲ تا ۸ سال توصیه می شود موسیقی را با کلاس‌ های موسیقی کودک (ارف) شروع شود. سپس با دید بازتر سراغ انتخاب سازهای حرفه ای و سخت تر برود. اگر فرد بیشتر از ۸ سال دارد، می‌ تواند یک ساز را به صورت تخصصی یاد بگیرد. برای انتخاب ساز کودکان بالای ۸ سال لازم است به موارد زیر توجه کنند.

مطالعه بیشتر: سازهای موسیقی کودک و سن مناسب برای یادگیری هر یک

۸ تا ۲۰ سال: افراد بالای ۸ سال که توانایی خواندن و نوشتن دارند، به راحتی می‌ توانند یک ساز را شروع کنند و حتی به صورت تخصصی آن را آموزش ببینند. توصیه‌ مهم برای افراد ۸ تا ۲۰ سال این است که در درجه اول به سراغ ساز و سبک مورد علاقه خود بروند. اگر به ساز علاقه مند باشید، همه سختی‌ ها را می‌توانید تحمل کنید. اگر میزان علاقه فرد به ساز‌ها و سبک‌ های مختلف یکسان باشد، پیشنهاد می‌کنم که ساز‌های اصیل و کامل تری از جمله پیانو، ویولن، سنتور، تار و … را انتخاب کنند. انتخاب و یادگیری این ساز جای پیشرفت بسیار زیادی را در اختیار هنر جویان قرار می دهد.

سنین بالا و افراد مسن تر: افراد با سنین بالاتر با دید بازتر و با آَشنایی بیشتر می توانند ساز مورد علاقه خود را بشناسند. هدف این افراد معمولا لذت بردن از موسیقی است. اما ممکن است به دلیل وجود مشکلات و مسائل روزمره فرصت کم تری (نسبت به افراد زیر ۱۰ سال) برای تمرین موسیقی داشته باشند. پس توصیه می کنم سازی را انتخاب کنید که از نواختن آن لذت می‌ برد.

مطالعه بیشتر: بزرگسالان بهتر است چه سازی را برای شروع نوازندگی انتخاب کنند؟

۲. علاقه فرد برای یادگیری موسیقی

بسیاری از خانواده ها در برخی مواقع کودکان خود را مجبور به ثبت نام و شرکت در کلاس های آموزش موسیقی می کنند. توجه داشته باشید که فرد اگر به سازی که انتخاب کرده یا خانواده برای آن انتخاب کرده اند، علاقه نداشته باشد احتمال موفقیت فرد تا حد بسیار زیادی کاهش می یابد. کسی که ساز مورد علاقه اش را بنوازد، انگیزه اش برای یادگیری و تحمل سختی های راه یادگیری هم برایش لذت بخش خواهد بود. به همین دلیل انتخاب ساز از اهمیت زیادی برخوردار است. ابتدا سبک موسیقی مورد نظرتان را بشناسید. آیا سبک های سنتی و کلاسیک ایرانی را دوست دارید یا سبک های غربی؟ برای این که با شناخت بیشتر ساز مورد علاقه تان را انتخاب کنید، به هر دو سبک موسیقی گوش کنید. به کنسرت های مختلف بروید و توجه کنید که با چه سبک موسیقی ارتباط بهتری بر قرار می کنند. حتی برای انتخاب بهتر و هدفمندتر می توانید به آموزشگاه های مختلف بروید و صدای سازهای مختلف را از نزدیک گوش کنید.

۳. مشخص کردن هدف فرد از شروع موسیقی
یکی دیگر از عوامل تأثیر گذار در انتخاب ساز هدف هنر جو برای شروع موسیقی است. اگر فرد صرفا برای تفریح نوازندگی را یاد میگیرد، هر سازی را در هر سنی می‌تواند شروع کند. اما اگر فردی برای یادگیری موسیقی و نواختن ساز، شرکت در ارکستر‌ها و گروه ‌های موسیقی، آهنگسازی، آموزش و … را در ذهن خود داشته باشد، باید نکات مهمی که پیش تر به آن ها اشاره شد را نیز در نظر بگیرد. اگر هدف از شروع موسیقی، درمان بیماری یا رفع ناتوانی و … باشد توصیه می شود با متخصصین روان درمان گر، روانشناس یا روانپزشک مشورت شود.

۴. توانایی جسمانی فرد
برخی از ساز‌ها مثل گیتار، تار، ویولن و یا بعضی از ساز‌های بادی در ابعاد و اندازه‌ های متفاوتی ساخته می‌ شوند با این کار حتی بچه ‌های کم سن با جثه‌ کوچک هم بتوانند ساز را در دست بگیرند. برخی از ساز‌ها مثل ساز بادی توبا فقط در اندازه اصلی ساخته می‌ شود که اندازه آن بسیار بزرگ است. فرد باید توانایی لازم برای نگه داری طولانی مدت ساز و در دست گرفتن آن را داشته باشد.  برای نواختن برخی از ساز‌ها نیز  فرد باید توانایی جسمانی برای نواختن را داشته باشد. برای مثال نواختن ساز‌های بادی مانند ترومپت یا ساکسیفون نوازنده باید حجم ریوی لازم را داشته باشد. هیچ گونه مشکل تنفسی هم نداشته باشد. یکی از موارد جالب دیگر در یادگیری سازهای بادی این است که باید دندان ‌های اصلی فرد به میزان لازم و تقریبا کامل رشد کرده باشد. برای مثال برای نواختن پیانو فرد باید قدرت فیزیکی لازم برای فشردن کلاویه ‌های پیانو یا قدرت کافی برای نگه داری ساز‌های بزرگ و سنگین را داشته باشد. همچنین در صورتی که باید فاصله زیادی را برای شرکت در کلاس طی کنید، چگونگی حمل و نقل ساز را هم در نظر بگیرید.

یا به عنوان مثالی دیگر فرد باید قدرت فیزیکی لازم برای فشردن کلاویه‌های پیانو یا نگهداری ساز‌های بزرگ و سنگین را داشته باشد. در این مورد باید با استاد ساز انتخابی(قبل از خرید ساز) مشورت کنید، همچنین می توانید به صفحه مشاوره خرید ساز مراجعه کنید و راهنمایی‌های تخصصی دریافت کنید.

۵. میزان اراده و پشتکار فرد
یکی از اصلی‌ ترین عوامل برای کسب موفقیت در موسیقی پشتکار و صبر و حوصله‌ فرد است. مسیر رسیدن به موفقیت و مهارت در موسیقی و هر نوع سازی که باشد، کمی دشوار خواهد بود. هنرجو در مسیر یادگیری ساز و موسیقی با فراز و نشیب ‌های متفاوتی مواجه می ‌شود. به همین دلیل لازم است که در زمان انتخاب ساز هم میزان پشتکار و حوصله‌ خود برای تمرین و رسیدن به مهارت و تسلط لازم را مورد بررسی قرار دهید. برای مثال اگر عجول و کم حوصله هستید انتخاب و نواختن ساز ویولن به شما توصیه نمیشود و شما باید سازی را انتخاب کنید که پیشرفت سریع تری در آن داشته باشید و در مدت زمان کم تری بتوانید تا حد قابل قبولی چندین قطعه موسیقی را بنوازید. در چنین مواردی انتخاب سنتور، سه تار، ارگ، گیتار و … مناسب است.

مطالعه بیشتر: آسان ترین ساز برای یادگیری

۶. علاقه به آواز خواندن در حین نواختن

اگر در کنار نواختن ساز به خوانندگی هم علاقه دارید و می خواهید حین ساز زدن همراه با آن آواز و شعر هم بخوانید، انتخاب ساز بسیار مهم است. برای مثال انتخاب ساز‌های بادی و دهانی مانند انواع فلوت‌ ها و نی … را از گزینه ‌های انتخابی حذف کنید. ساز‌های زهی- زخمه ای از جمله تار، سه تار، پیانو، گیتار، سنتور و … انتخاب‌ های مناسبی هستند.

۷. علاقه به شرکت در کار‌های گروهی و تکی

یکی از امکانات ویژه ای که نواختن و یادگیری ساز در اختیار نوازنده قرار می دهد، امکان شرکت و نواختن ساز در گروه های بزرگ یا تک نوازی است. پس از این که مهارت کافی در نواختن یک ساز داشتید، می‌توانید هنر خود را به صورت گروه نوازی یا تکی (تک نوازی) ارائه دهید. باید توجه کنید که برخی ساز‌ها مانند ترومپت، ترومبون و… در کار‌های تک نوازی کم تر نسبت به سازهای دیگر استفاده می ‌شوند. به همین دلیل لازم است علاقه خود در این زمینه را نیز بررسی قرار کنید و سپس ساز را انتخاب کنید. علاوه بر این، تعداد نوازندگان برخی ساز‌ها مانند ابوا، باسون، هورن و … بسیار کم است. این موضوع در حالی است که در اکثر ارکستر‌ها به نوازنده این سازها احتیاج دارند. پس توجه کنید که اگر علاقه به شرکت در ارکستر‌های مختلف اعم از جز و کلاسیک را دارید این ساز‌ها انتخاب ‌های مناسبی برای یادگیری هستند.

۸. بودجه در نظر گرفته شده برای خرید ساز

برخی از ساز‌ها مانند پیانو، چنگ و ساز‌های بادی برنجی بسیار گران قیمت هستند. قبل از این که به فرزند خود قول خرید سازی را بدهید قیمت ساز و بودجه در نظر گرفته شده برای خرید را مورد بررسی قرار دهید. توجه داشته باشید که به دست آوردن مهارت لازم نواختن هر سازی قطعا زمان بر خواهد بود و رها کردن تمرین پس از خرید ساز عاقلانه نیست.

۹. منزل و فضای تمرین فرد

اگر محل سکونت شما در آپارتمان است و مطمئن هستید که صدای ساز برای همسایه ها مزاحمت ایجاد می ‌کند انتخاب ساز‌هایی با حجم صدای بلند عقلانی نیست. چون ساز‌های بادی مثل کلارینت، ساکسیفون، ترومبون و یا سازهای کوبه ای مانند دف و … حجم صدای بسیار زیادی دارند و لازم است برای به دست آوردن تسلط کافی در این ساز ها چندین ساعت در روز تمرین کنید

۱۰. علاقمندان به آواز و خوانندگی
بسیاری از پیش کسوتان عقیده دارند که آموزش و یادگیری خوانندگی بهتر است که بعد از دوران بلوغ (به خصوص برای پسران) باشد. کیفیت و جنس صدای هر فرد، همزمان با رشد جسمی تغییر می‌کند. توصیه می شود که خوانندگی و آواز را از زمانی شروع کنید که پس از آن فرم صدایتان تغییر نکند. سن بلوغ در افراد با یک دیگر متفاوت است. به طور میانگین سن ۱۱ و ۱۲ سالگی معمولا سن بلوغ است. اگر فرزند شما علاقه به خوانندگی دارد، ولی به سن مناسب نرسیده است، پیشنهاد می‌ کنم تا رسیدن به سن مورد نظر به نواختن یک ساز مشغول شود. با این کار کودک شما با فضای موسیقی ها، نت ها، ریتم های مختلف و … آشنا می شود. با شروع سن بلوغ می تواند خوانندگی را شروع کند. این کار باعث سرعت بخشیدن به پیشرفت در خوانندگی می شود. همچنین می توانید کودک خود را در کلاس‌ های آواز گروهی و دسته جمعی ثبت نام کنید.

برخی از والدین که خود علاقه به یادگیری موسیقی داشتند ولی شرایط یادگیری را نداشته اند، از کودکان خود می خواهند به اجبار یک ساز یا ساز مورد علاقه قدیمی خود را بنوازند. مهم این است که فرزند شما به سازی که می نوازند و انتخاب می کند علاقه داشته باشد. فقط در صورت علاقه داشتن کودک می تواند با دنیای موسیقی ارتباط برقرار کند. شرط موفقیت و داشتن آینده روشن برای کودکان این است که از سنین پایین با موسیقی آشنا باشند. برای کودکان موسیقی های آکادمیک و اصیل پخش کنید. کودک را به کنسرت های موسیقی ببرید. کودک را با سازهای مختلف را آشنا کنید تا به کمک موسیقی احساس بهتری داشته باشد. شروع موسیقی برای کودکان الزامیست.